RTV7 | Medijski servis grada Tuzle
Premijeri zapadnobalkanske šestorke sastaće se sutra u Briselu na neformalnoj večeri, koju organizuje šefica EU Federica Mogherini, kako bi se u neposrednom razgovoru ocijenila situacija u regionu i dogovorili koraci za dalju regionalnu saradnju, te napredak na putu eurointeracija.
Večera bi trebalo da počne oko 19:30 u zgradi Evropske službe za spoljne poslove ( EEAS), a prethodiće joj bilateralni sastanci. Predviđeno je da se premijer Srbije Aleksandar Vučić sastane sa Federicom Mogherini oko 19 sati, saznaje Tanjug u diplomatskim izvorima u Briselu.
U Briselu kažu da ova večera predstavlja i nastavak razgovora koje je Federica Mogherini imala sa balkanskim liderima kada je početkom marta posjetila region.
Pojačano interesovanje EU za Zapadni Balkan i sama posjeta Federice Mogherini i drugih EU zvaničnika regionu uslijedili su pošto je početkom godine došlo do podizanja tenzija unutar, ali i među zemljama Zapadnog Balkana.
Politička kriza oko formiranja vlade u Makedoniji, već hronična nefunkcionalnost zajedničkih institucija u BiH, podizanje tenzija na liniji Beograd – Priština zbog hapšenja Ramuša Haradinija i zaustavljanja srpskog voza na administrativnoj liniji sa Kosovom, praktična blokada daljeg dijaloga o normalizaciji odnosa Beograda i Prištine… sve su to bili razlozi zbog koji se Mogherini, prema riječima slovačkog ministra spoljih poslova Miroslava Lajčaka, vratila “frustrirana” iz posjete regionu.
“Situacija je napeta i izložena unutrašnjim, regionalnim i globalnim izazovima, ali to je region koji ima u sebi kapacitet i snagu da odregauje na to ako mu obezbijedimo vjerodostojan proces eurointegracija, što je naš posao”, poručila je Mogherini po povratku u Brisel.
Tokom marta EU je Zapadni Balkan stavila u fokus razgovora u Briselu.
Kriza odnosa unutar regiona, ali i pojačan uticaj stranih sila na dešavanja na Zapadnom Balkanu (pri čemu se u Briselu misli prvenstveno na Rusiju i Tursku) ocijenjeni su u Briselu kao “znaci za uzbunu” koji su zahtjevali veće angažovanje EU na skrajnutoj temu proširenja.
Na samitu EU u martu lideri EU ponovili su “jednoglasnu i jasnu posvećenost” zemalja članica Unije evropskoj budućnosti “cijelog Zapadnog Balkana i svih šest partnera u regionu”.
Pomirujuća i ohrabrujuća retorika Brisela ipak je, po mišljenju mnogih, ostala samo već više puta ponovljena fraza koja nije ispraćena konkretnim mjerama i potezima Unije.
Činjenice su da je u periodu od marta na ovamo nastavljena politička kriza u Makedoniji koja je prijetila da postane i etnička. Otvorila se i nova kriza u vezi s bojkotom parlamentarnih izbora u Albaniji, a zbog pominjanja ideje o “ujedinjavanju svih Albanaca”,što su činili pojedini albanski lideri, došlo je i do novog srpsko – albanskog zaoštravanja.
Priština nije riješila pitanje demarkacije sa Podgoricom, što je bio i jedan od uzroka pada vlade na Kosovu.
Istovremeno, činjenica je da dijalog o normalizaciji odnosa između Beograda i Prištine “stoji” i da od februara EU, kao posredinik u ovim razgovirma, nije organizovala niti jedna sastanak na političkom ili tehničkom nivou.
I pored svih poziva iz EU da se radi na promijeni do sada postignutih dogovora u dijalogu, na prvom mjestu formiranju Zajednice srpskih opština, ništa se ni na tom polju nije pomjerilo sa mjesta.
Prošle nedjelje, poslije iznenadnih i gotovo istovremenih proboja u rješavanju političkih kriza u Makedoniji i Albaniji, što se dogodilo neposredno poslije posjete zamjenika pomoćnika američkog držvanog sekretara Brajana Hojta Jia Skoplju i Tirani, zvanični Brisel bio je suočen sa pitanjem javnosti da li je uticaj SAD u regionu veći od evropskog i pored zacrtne evropske budućnosti Zapadnog Balkana.
“U pitanju je rezultat napornog rada i političke volje. Kada govorite o Zapadnom Balknau govorite o regionu koji ima EU perspektivu i gdje je EU snažno angažovana. Nastavićemo da podržavamo i Albaniju i Makedoniji, ali i cio region”, poručila je portparolka Evropske komisije Maja Kocijančić.
Ona je odbacila optužbe da su SAD imale više uticaja na rješavanju problema u regionu i podsjetila da je šefice EU Federica Mogherini organizovala sastanak sa premijerima zapadnobalknaske šetorke u Briselu na kome bi trebalo da se ponovo razmotri situacija u regionu i budući koraci.
“Za nas je to prioritet na kome nastojim da budemo snažno angažovani”. poručila je Kocijančić.
Dan pred sastanak zapadnobalkanse šetorke u Briselu u Evropskoj komisiji nisu mogli da Tanjugu potvrde tačan spisak premijera koji će prisustvovati večeri koju organizije Federica Mogherini.
Najviše nedomica se odnosi na to ko će predstavljati Makedoniju, s obzirom da Zoran Zaev još nije preuzeo mjesto makedonskog premijera. U kancelariji šefice EU diplomatije kažu da poslije večere u srijedu neće biti zajedničkog obraćanja medijima, ali da će se Federica Mogherini izdati pisano saopštenje o temama i zaključcima sastanka sa premijerima sa Zapadnog Balkana.
(Vijesti.ba/RTV7)
