Samostan „Josipovac“ u Tuzli

Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika 2014. godine, proglasila je „Historijski spomenik – Samostan sestara Kćeri Božje ljubavi Josipovac u Tuzli“, nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.

Samostanska zgrada na Josipovcu kod Tuzle, sagrađena je 1886. godine. U fundusu naslijeđa vernakularne arhitekture ruralne Bosne i Hercegovine postoje brojni sačuvani primjeri individualnih objekata – kuća, koje su dom i zaklon, istovremeno i za ukućane i za njihove domaće životinje, bilo da se ti objekti razvijaju po visini ili po širini. Veoma su rijetki objekti koji su građeni sa namjerom života u kolektivu, tj. života većeg broja ljudi, ali i većeg broja domaćih životinja unutar jedinstvenog objekta. Tim više što se ovdje radi o objektu koji ujedno imao i profani karakter ekonomije, ali i sakralnost samostana, kakav je imala samostanska ekonomija u Josipovcu pored Tuzle, što je svakako čini jedinstvenom.

Ustanove i objekti katoličke provenijencije dolaskom austrougarske uprave u Bosnu i Hercegovinu, krajem 19. stoljeća doživljavaju svoje zlatno doba.

Graditeljska cjelina Samostana i groblja časnih sestara Josipovac nalazi se na istočnom izlazu iz Tuzle, u dijelu grada poznatom kao Slavinovići, uz put Tuzla – Bjeljina, Zvornik, na udaljenosti od oko 850 zračne udaljenosti od Brčanske Malte. Groblje časnih sestara se nalazi na udaljenosti od oko 150 metara sjeveroistočno od lokacije samostanske zgrade.

Ženska redovnička služba Sestre Kćeri Božje ljubavi,u Sarajevo 1882. godine grade Zavod sv. Josipa.

Ubrzo Družba sestara Kćeri Božije Ljubavi nakon dolaska u tuzlanski kraj osniva svoje institucije na tri odvojena lokaliteta: u Tuzli, 1883. godine školu, a 1885. godine Zavod, koji je bila embrion njihovog djelovanja u školstvu; 1884. godine samostan Emaus na lokalitetu Breške kod Tuzle i 1886. godine samostan sa ekonomijom na lokalitetu Dragoželj (kasnije nazvan Josipovac) kod Tuzle.

Nakon dobivanja zemljišta 1883. godine izgradnja samostanske zgrade na današnjem Josipovcu započela je 29. maja 1886. a završena 6. septembra 1886. godine.

Originalni arhitektonski izgled, koji je objekat imao u periodu 1886–1947. godina je naknadnim dogradnjama izmjenjen.

U samostanskom objektu na Josipovcu, koji nakon nacionalizacije 1945. postaje državna svojina, prvo se smjestila Voćarska škola, a u šezdesetim godinam 20. vijeka je pregrađen u stambene jedinice i još uvijek u objektu živi nekoliko porodica.

Groblje časnih sestara se nalazi na udaljenosti od oko 150 metara sjeveroistočno od lokacije samostanske zgrade. Teren na kome se nalazi groblje je u padu, a sama grobljanska parcela je pravougaonog oblika, veličine oko 20 x 40 metara, unutar koje su u osam redova sahranjene 34 časne sestre.

Projekat „Predstavljanja i afirmacije nacionalnih spomenika Tuzlanskog kantona u elektronskim i drugim aktuelnim medijima“,tokom 2018. godine, izvodi Zavod za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Tuzlanskog kantona, uz saglasnost i podršku nadležnog Ministarstva za kulturu, sport i mlade TK.

(RTV7)