RTV7 | Medijski servis grada Tuzle
Na današnji dan 1943. godine u Jajcu je održano Drugo zasjedanje AVNOJ-a, na kojem su postavljeni temelji socijalističke Jugoslavije, a ovaj datum je u nekadašnjoj SFRJ proslavljan kao “Dan Republike”.
Drugo zasjedanje AVNOJ-a itakako se pokazalo važnim i za Bosnu i Hercegovinu, jer je tamo odlučeno da naša zemlja neće biti nakon Drugog svjetskog rata rasparčana između Srbije i Hrvatske, već će biti samostalna republika, zemlja konstitutivnih naroda koji žive u bratstvu i jedinstvu.
Na zasjedanju su utvrđene granice između Republika, koje su kasnije potvrđene u međunarodnim sporazumima nakon raspada zemlje, pa je BiH opstala u svojim “avnojevskim” granicama.
Odluke AVNOJ-a
Na Drugom zasjedanju AVNOJ-a, 29. novembra 1943. godine, predstavnici iz svih dijelova Jugoslavije proglasili su federalno uređenje zemlje, a izdajničkoj kraljevskoj vladi zabranjen je povratak u zemlju.
AVNOJ je tada proglašen za vrhovno zakonodavno i izvršno državno tijelo, koje je donijelo historijske odluke o uređenju Jugoslavije.
Tim odlukama ustavnog karaktera izgrađeni su vrhovni državni organi nove Jugoslavije, pa je zbog toga taj datum zapisan kao dan stvaranja nove Jugoslavije.
AVNOJ je odlučio da se nova Jugoslavija izgradi na demokratskom principu kao državna zajednica ravnopravnih naroda.
Josip Broz Tito, generalni sekretar Komunističke partije Jugoslavije i vrhovni komandant Narodno oslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije proglašen je za maršala Jugoslavije.
Zasjedanju u Domu kulture u Jajcu prisustvovala su 142 delegata iz svih krajeva Jugoslavije, a predsjedavao je predratni predsjednik Skupštine Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca Ivan Ribar.
Obilježavanje 29. novembra kao Dana Republike prestalo je sa raspadom SFRJ u svim njenim republikama, osim u Srbiji.
Dan Republike ostao je zvanični praznik u SR Jugoslaviji do 14. novembra 2002. godine, kada je ukinut odlukom Savezne skupštine.
