RS: Obilježavanje 9. januara

U Banjaluci se danas obilježava 9. januar kao Dan Republike Srpske kojeg je Ustavni sud Bosne i Hercegovine dva puta proglasio neustavnim.

Program obilježavanja Dana RS

Prema programu obilježavanja Dana Republike, koji je usvojio Organizacioni odbor, svečanost počinje dodjelom odlikovanja zaslužnim institucijama i pojedincima u Palati Republike.

Nakon toga je i svečani defile na Trgu Krajine, a po njegovom završetku biće održana svečana akademija u dvorani “Borik”, a nakon toga svečani prijem u administrativnom centru Vlade.

Dan Republike Srpske biće svečano obilježen u svim gradovima i opštinama RS.

MUP RS poziva na dostojanstvenu proslavu.

Zašto je ovaj datum neustavan?

Najviša sudska institucija u BiH, Ustavni sud je 26. novembra 2015. godine utvrdio da je neustavan 9. januar kao dan RS.

Ustavni sud je odlukom iz 2015. godine osporio 9. januar kao datum, a ne obilježavanje dana RS kao praznika.

Komisija za provođenje referenduma je 25. septembra 2016. godine provela referendum o 9. januaru, iako je Ustavni sud BiH zabranio njegovo održavanje i zatim poništio rezultate izjašnjavanja građana.

Ubrzo NSRS iz Zakona o praznicima izbacila je Zakon o Danu RS-a i usvojila ga kao poseban sekularni praznik. Zahtjev za ocjenu ustavnosti tog zakona podnijeli su delegati Bošnjaka i Hrvata u Vijeću naroda RS-a.

Ustavni sud BiH je i 29. marta 2019. godine ponovo proglasio 9. januar neustavnim, odnosno poništio dio člana Zakona o Danu Republike Srpske koji glasi “na osnovu potvrđene volje građana Republike Srpske, 9. januar se utvrđuje kao Dan Republike“.

Osporena odredba koja glasi:

„Na temelju potvrđene volje građana Republike Srpske 9. januar se utvrđuje kao Dan Republike“, nije u skladu sa članom I/2. Ustava Bosne i Hercegovine, članom II/4. Ustava Bosne i Hercegovine u vezi sa članom 1.1. i članom 2.a) i c) Međunarodne konvencije o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije i članom 1. Protokola broj 12 uz Europsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda te članom VI/5. Ustava Bosne i Hercegovine. Osporena odredba je ukinuta i određeno je da prestaje važiti narednog dana od dana objavljivanja odluke u Službenom glasniku Bosne i Hercegovine.”

Negodovanja predstavnika Bošnjaka u RS

Predstavnici Bošnjaka u organima vlasti entiteta RS izražavali su i ranijih godina negodovanje zbog činjenice da je nastavljeno s obilježavanjem neustavnog i diskriminirajućeg 9. januara kao “dana RS“.

Isticali su da, po mišljenju Venecijanske komisije i odluci Ustavnog suda BiH, 9. januar kao tzv. “dan RS“ predstavlja historijsko naslijeđe samo jednog, srpskog naroda i da kao takav uspostavlja povlašteni položaj pripadnika srpskog naroda u odnosu na Bošnjake, Hrvate, ostale i građane RS.

Zvaničnici RS složni oko važnosti ovoga dana

Zvaničnici u RS smtraju da je ovo najznačajniji dan za njih.

Predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović rekla je da RS nikada neće dići ruke od 9. januara i naglasila da je ovogodišnji slogan “Za sva vremena” poruka i građanima, ali i svima koji nastoje da taj datum izbrišu iz njene istorije.

(BHRT)

•