“Krug 99”: U BiH nije moguće “nasilno sprovesti” nametnuti model uređenja države

U Bosni i Hercegovini nije moguće “nasilno sprovesti” nametnuti model uređenja države, jer bi u tom slučaju to bio prekid njenih istorijskih tokova, zaključeno je na sesiji Asocijacije nezavisnih intelektualaca “Krug 99” o temi “Bosna i Hercegovina između unitarizma i federalizma”, prenosi Anadolija.

Kada je riječ o karakteru državnog uređenja i pitanju teritorijalnog preustroja, Elmir Sadiković sa Fakulteta političkih nauka u Sarajevu ocijenio je kako taj preustroj treba posmatrati u kontekstu cijelog teritorija zemlje.

On je podsjetio da se u bosanskohercegovačkoj javnosti uglavnom govori o “preustroju” jednog od entiteta.

“Unazad nekoliko godina fokus je na preustroju Federacije BiH, na način da se formiraju veće etnički homogene teritorijalne jedinice. To je pogrešan pristup. Kantoni, kao pravno-politički subjekti, koštaju građane Federacije BiH više od milijarde KM na godišnjem nivou samo za plaće i naknade administrativnog aparata”, upozorio je Sadiković.

Bilo koji pristup u reformi teritorijalnog preustroja Federacije BiH, koji bi bio opravdan, tvrdi Sadiković, trebao bi ići u pravcu potpunog ukidanja kantona, koji, kako je kazao, niti imaju ekonomsko-razvojnu funkciju niti su u funkciji zaštite vitalnih nacionalnih interesa.

Prof. dr. Enver Ajanović sa Pravnog fakulteta u Sarajevu rekao je da “nedefinisana priroda ustavnog poretka” u Bosni i Hercegovini ne dozvoljava da se vidi da li je Bosna i Hercegovina republika po obliku vladavine, da li je po državnom uređenju federacija, kakav je odnos centralne i periferne vlasti te kakva je vrsta političkog sistema na sceni.

Isto smatra i dr. Elvis Fejzić sa Fakulteta političkih nauka, koji je upozorio da se bilo kakvo uređenje države i njeno preuređenje ne smije donositi bez volje građana.

“Ne vjerujem da građani žele bilo kakvu radikalnu federalizaciju nakon loših iskustava sa federalističkim i konfederalističkim oblicima vladavine u našoj bivšoj državi. Smatram da volja naroda ne treba biti zanemarena, jer građanin kao nosilac suvereniteta treba imati zadnju riječ kada se radi o sudbini države”, rekao je Fejzić.

Getoizacija i napetost u društvu koji se primjećuju, proizlaze iz ustavnog poretka koji, kao rezultat ratnih osvajanja i ratom nametnute podjele države, omogućava da etničko-religijski princip organizacije društva dominira, smatra Senadin Lavić, profesor na Fakultetu političkih nauka.

“Bosna i Hercegovina je u vanrednom pravnom stanju već dvadeset godina. Presuda Internacionalnog suda pravde za genocid iz februara 2007. godine, kojom su vojska i policija Republike Srpske označeni odgovornim i krivim za genocid u rejonu Srebrenice, direktno povlači ništavost dejtonskog Aneksa 4 i ratom nametnute podjele države. Bosni je potreban građanski ustav. Bosni i Hercegovini je onemogućeno da bude građanska, sekularna, demokratska republika, s ustavom u čijem je središtu građanin”, zaključio je Lavić.

(A. Anadolija)