Sarajevskom deklaracijom “Tribunal za Gazu”, “narodni tribunal” osnovan kao nezavisna inicijativa za istragu aktuelnih izraelskih ratnih zločina u Gazi, osudila je Izrael i njegove postupke, javlja Anadolu.
Od 26. do 29. maja, na Međunarodnom univerzitetu u Sarajevu održane su sesije o politikama genocida i uništenja Gaze, zločinu gladovanja, ulozi međunarodnog sistema u doba genocida, narodnim tribunalima i kriminalizaciji studentskih propalestinskih protesta.
Izrael je od oktobra 2023. godine u Gazi ubio više od 54.000 Palestinaca, uglavnom žena i djece. U nemilosrdnom bombardovanju sravnjena je sa zemljom gotovo cijela teritorija, što je dovelo do nestašice hrane i drugih osnovnih potrepština, povećavajući rizik od gladi.
- Kolektivno moralno ogorčenje –
Kao rezultat ovih postupaka, u četvrtak je predstavljena Sarajevska deklaracija kojom “Tribunal za Gazu” izražava “kolektivno moralno ogorčenje zbog kontinuiranog genocida u Palestini”, obavezujući se na “saradnju s partnerima u globalnom civilnom društvu kako bismo okončali genocid i osigurali odgovornost za počinitelje i one koji su ga omogućili, obeštećenje za žrtve i preživjele, izgradnju pravednijeg međunarodnog poretka i slobodnu Palestinu”.
“Osuđujemo izraelski režim, njegovo počinjenje genocida i njegove višedecenijske politike i prakse kolonijalizma doseljenika, etno-supremacizma, aparthejda, rasne segregacije, progona, nezakonitih naselja, uskraćivanja prava na povratak, kolektivnog kažnjavanja, masovnog pritvaranja, mučenja i okrutnog i nehumanog postupanja i kažnjavanja, vansudskih pogubljenja, sistematskog seksualnog nasilja, rušenja, prisilnog raseljavanja i protjerivanja, etničkih čistki i prisilnih demografskih promjena, prisilnog izgladnjivanja, sistematskog uskraćivanja svih ekonomskih i socijalnih prava i istrebljenja”, navodi se u Sarajevskoj deklaraciji.
“Tribunal za Gazu” u Deklaraciji navodi da odbacuje “destruktivnu ideologiju političkog cionizma, kao službenu državnu ideologiju izraelskog režima, snaga koje su kolonizirale Palestinu i na njenim ruševinama uspostavile izraelsku državu, te pro-izraelskih organizacija i njihovih posrednika danas”.
Poziva se “na dekolonizaciju širom zemlje, kraj etno-supremacističkog poretka i zamjenu političkog cionizma uređenjem zasnovanim na jednakim ljudskim pravima za kršćane, muslimane, Jevreje i druge”.
Shodno tome, Deklaracija zahtijeva trenutni prekid izraelskih vojnih akcija i povlačenje vojnih snaga, uz zaustavljanje “genocida, prisilnog raseljavanja i protjerivanja, naseljavanja, opsade Gaze i ograničenja kretanja na Zapadnoj obali”.
- Umiješanost u ratne zločine –
“Tribunal za Gazu” je također osudio “kontinuiranu umiješanost vlada u počinjenje izraelskih ratnih zločina, zločina protiv čovječnosti i genocida u Palestini, te sramotnu ulogu mnogih medijskih korporacija u prikrivanju genocida, dehumanizaciji Palestinaca i širenju propagande koja potiče antipalestinski rasizam, ratne zločine i genocid”.
Naglašavajući palestinsko pravo na samoopredjeljenje, “Tribunal za gazu” je podsjetio da je to pitanje “jus cogens” i “erga omnes” (univerzalno pravilo koje nije podložno izuzetku i obavezuje sve države) i “da je nepregovaračko i aksiomatsko”.
Sarajevskom deklaracijom se zahtijeva ponovno uspostavljanje neograničene humanitarne pomoći Gazi i povlačenje svih izraelskih snaga s libanonske i sirijske teritorije.
“Insistiramo na hitnom nastavku masovne humanitarne pomoći cijeloj Gazi bez ograničenja ili miješanja, uključujući hranu, vodu, sklonište, medicinske potrepštine i opremu, sanitarnu opremu, opremu za spašavanje i građevinski materijal i opremu.”
Deklaracija poziva sve vlade i međunarodne organizacije da “okončaju historijski skandal nedjelovanja koji je karakterizirao proteklih devetnaest mjeseci, da hitno reaguju svim raspoloživim sredstvima kako bi se okončao izraelski napad i opsada, da poštuju međunarodno pravo, da pozovu počinitelje na odgovornost i da pruže hitnu pomoć i zaštitu narodu Palestine”.
Deklaracija je također priznala kontinuirane napore u nezavisnim posebnim procedurama Vijeća UN-a za ljudska prava i Agencije UN-a za pomoć i rad palestinskim izbjeglicama na Bliskom istoku, pozdravljajući “principijelnu akciju za odbranu prava palestinskog naroda”.
“Tribunal za Gazu” formalno je pokrenut u Londonu u novembru 2024. godine od strane koalicije akademika, intelektualaca, zagovornika ljudskih prava i predstavnika organizacija civilnog društva kao odgovor na ono što su opisali kao “potpuni neuspjeh organizirane međunarodne zajednice u provedbi međunarodnog prava” u Gazi.
Nakon skupštine u Sarajevu, tribunal planira održati posljednju sjednicu saslušanja u oktobru ove godine u Istanbulu.
Tokom ovog događaja, “Porota savjesti” će predstaviti nacrt nalaza i odluka Tribunala za gazu, oslanjajući se na svjedočenja svjedoka i izjave Palestinaca pogođenih krizom.
